ગુજરાતી ભાષા વિશે કેટલીક મૂળભૂત માહિતી:
ગુજરાતી એક ઇન્ડો-એરોપીયન ભાષા છે અને ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં મૂખ્ય રીતે બોલાતી હોય છે. ગુજરાતી બ્રાહ્મી લિપિમાં લખાય છે, અને તેમનું વિકાસ સંસ્કૃત અને પ્રાક્રુતિ ભાષાઓથી થયું છે.
ગુજરાતીમાં લેખાયેલી ગુજરાતી વ્યાકરણ, શબ્દકોશ, કાવ્ય, ગીત અને નાટક અલંકાર અને અન્ય સાહિત્યિક પ્રકારોનું સમૃદ્ધ ધ્રુવ છે.
ગુજરાતી ભાષાનો વર્ણનાત્મક ઇતિહાસ પ્રાચીન કાળથી શરૂ થતો છે અને તેમનો વિકાસ અને સંસ્કૃતિક ઉદય જાગે છે.
ગુજરાતી ભાષાનો વ્યાકરણ કોણે પહેલી વાર તરીકે વિકસ્યો અને સંક્ષેપમાં સમજાયો, તેની માધ્યમાં શામેલ છે.
ભાષાની મુખ્ય વિગતો નીચેના બુલેટ પોઇન્ટ્સમાં:
- ગુજરાતી ભાષા ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં મુખ્ય રીતે બોલાતી હોય છે.
- આ ભાષા ભારતમાં સર્વાંગીણતાની દ્રષ્ટિએ પરિચિત છે, જેમાં ગુજરાતી સમાજ અને સંસ્કૃતિનું સાંભળું છે.
- ગુજરાતી બ્રાહ્મી લિપિમાં લખાય છે, જેમાં ૪૬ અક્ષરો અને અક્ષરમાળાઓ છે.
- ગુજરાતી વર્ણમાળામાં વાતાવરણમાં લાંબાં, મધ્યમ અને સંક્ષેપ્ત (હ્રસ્વ) અક્ષરોનું ઉપયોગ થાય છે.
- ગુજરાતીમાં અળંકાર, સમાસ, સંયોજકારક, નામધારી, પ્રયોગશીલતા, અને નાટક આદિની વિવિધ વિધાઓ ઉપલબ્ધ છે.
- ગુજરાતી સાહિત્યમાં વાર્ષિકો, નવલિકા, ગીત, કાવ્ય, ઉપન્યાસ, પ્રેમકથાઓ અને ધર્મગ્રંથો સમેત વિવિધ રચનાઓ છે.
- ગુજરાતી ભાષાનું અંતરરાષ્ટ્રીય પ્રસાર ગુજરાતીઓ વિશ્વભરમાં કરવામાં આવે છે, તેમાં દીર્ઘાયુ સમુદાયો માટે એક જનપ્રિય સંદેશાંતર છે.
- ગુજરાતી સાહિત્ય, સંસ્કૃતિ અને કલાનું વિકાસ ગુજરાતના મહારાજાઓ, શાસકો અને સાહિત્યિકોનો સાથે થયો છે.
ગુજરાતી ભાષાનો ઇતિહાસ એક નમ્રાંકણ:
1. **પ્રાચીન કાળ**: ગુજરાતના પ્રાચીન કાળમાં ગુજરાતી ભાષાની વાતચીત થતી હતી, જ્યારે ગુજરાત ભૂખંડ અને સિંધુ સભ્યતાનો ભાગ હતો. આ કાળમાં શારદા લિપિનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો હતો.
2. **મધ્યયુગ**: મધ્યયુગમાં, ગુજરાતમાં સોલંકી, વાઘેલા, પારમાર, ચાવડા, અને સુલતાનતની સામ્રાજ્યોનું વળતરી ગુજરાતી ભાષાનું વિકાસ થયો. આ સમયની ગુજરાતી ભાષામાં અરબી, ફારસી, સંસ્કૃત અને રાજસ્થાની અલંકાર અને વાતચીતોનો મિશ્રણ થયો.
3. **ભક્તિ આંદોલન**: ભક્તિ આંદોલનનાં દિવસોમાં, ગુજરાતી સાહિત્યમાં ઘણું વિકાસ થયો, જ્યારે સંતો અને કવિઓ દિવ્યતાનું રચના કર્યું. આનંદી અને મીરાબાઈ જેવા મહાન વ્યક્તિઓએ આ કાળમાં વિશિષ્ટ યોગદાન આપ્યો.
4. **મુઘલ શાસન**: મુઘલ શાસનનો આગમનનો સમયમાં, ગુજરાતી ભાષાને પર્શિયન અને અરબીનો પ્રભાવ થયો. આ સમયમાં, ગુજરાતીમાં પર્શિયન શબ્દો અને અભિવ્યક્તિઓનું સમાવેશ થયો, જેથી તેની શબ્દસંખ્યામાં વધતું રહ્યું.
5. **કોલોનિયલ યુગ**: બ્રિટિશરાજનું આગમન ગુજરાતી ભાષાને પ્રભાવિત કર્યું, પરંતુ તેમને ગુજરાતી ભાષામાં આધુનિક સાહિત્ય વિકસાવ્યું. છાપાનો સંસ્કૃતિમાં વધારાં, અને ગુજરાતી સમાચારપત્રિકાઓ અને મેગેઝિનોનું પ્રકાશન થયું.
6. **ગાંધીનો પ્રભાવ**: મહાત્મા ગાંધીએ આપી રહેલી આત્મગૌરવ અને પ્રેમની ભાષામાં ગુજરાતીને રાષ્ટ્રીય મૂળભૂત ભાષા તરીકે પ્રોત્સાહિત કર્યો હતો. આનંદીઓ અને સાહિત્યિકોનો સાથે તેમનો મોલમંત્ર બન્યો.
7. **સ્વતંત્રતા પછી**: ભારતની સ્વતંત્રતા મળતી પછી, ગુજરાતી ભાષાનો વિકાસ ચિંતામાં આવ્યો. ગુજરાતી સાહિત્યપરિષદ (Gujarati Sahitya Parishad) ગુજરાતી સાહિત્ય અને ભાષાને પ્રોત્સાહન માટે ૧૯૦૫માં સ્થાપિત કર્યો.
8. **આધુનિક યુગ**: આધુનિક યુગમાં, ગુજરાતી ભાષા એક જગતાંતરની, સમૃદ્ધ, અને પ્રગતિશીલ ભાષા બની ગયેલી છે. આજે, તાત્કાલિક સમાજિક, સાંસ્કૃતિક, ધાર્મિક, અને આર્થિક પરિવર્તનો સાથે ગુજરાતીનું વિકાસ ચિંતાની સતત ચાલી રહ્યું છે. ગુજરાતીનો વિકાસ વિવિધ સમાજિક અને સંસ્કૃતિક પ્રભાવ ધરાવે છે, જે તેને એક ભાષાંતર અને વાર્ષિકો ભાષાંતરની રીતે જાહેર કરે છે.